سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط
سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط

راهنمای نحوه ی ثبت سامانه های آبرسانی در سامانه جامع مدیریت بازرسی مرکز سلامت محیط و کار

راهنمای نحوه ی ثبت سامانه های آبرسانی در سامانه جامع مدیریت بازرسی مرکز سلامت محیط و کار



براساس مقررات، وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی موظف به کنترل کیفی آب آشامیدنی از آبگیر تا محل مصرف می باشد که  این وظیفه مهم در حیطه فعالیت های بهداشت محیط قرار دارد. کنترل کیفی آب آشامیدنی از طریق بازرسی از سامانه های آبرسانی و نمونه برداری و آنالیز نمونه های آب انجام می شود. 



فایل راهنما را از اینجا دانلود کنید

  

فهرست

موضوع   صفحه
مقدمه ................................................................................. 3
نحوه ی تعیین و تفکیک سامانه های آبرسانی .................................................................................. 3
ثبت واحد های آب و فاضلاب .................................................................................. 5
ثبت سامانه های آبرسانی .................................................................................. 5
ثبت زیر مجموعه های سامانه های آبرسانی .................................................................................. 6
ثبت  بازرسی از سامانه های آبرسانی .................................................................................... 9
ثبت  کلر سنجی و نمونه برداری از آب .................................................................................... 11

 

راهنمای  نحوه ی ثبت سامانه های آبرسانی در سامانه جامع مدیریت بازرسی مرکز سلامت محیط و کار

مقدمه

براساس مقررات، وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی موظف به کنترل کیفی آب آشامیدنی از آبگیر تا محل مصرف می باشد که  این وظیفه مهم در حیطه فعالیت های بهداشت محیط قرار دارد. کنترل کیفی آب آشامیدنی از طریق بازرسی از سامانه های آبرسانی و نمونه برداری و آنالیز نمونه های آب انجام می شود.

   با عنایت به اینکه از یک طرف در استاندارد ملی حدود انتظار نمونه برداری از آب آشامیدنی با توجه به جمعیت سامانه آبرسانی برآورد می شود و از طرف دیگر برای برآورد صحیح جمعیت مواجهه با عوامل خطراحتمالی موجود درآب آشامیدنی، اولویت بندی اقدامات مداخله ای،تعیین و تعریف سامانه های آبرسانی امری اجتناب ناپذیر است. به عنوان مثال اگر آب شرب در برخی از مناطق یک شهر دارای نیترات بالاتر از حد استاندارد باشد برای برآورد جمعیت مواجهه با عامل مخاطره آمیز نیترات، نباید کل جمعیت شهر در نظر گرفته شود. برای رفع این مشکل تعریف سامانه های آبرسانی ضرورت دارد.

نحوه ی تعیین و تفکیک سامانه های آبرسانی

کارشناسان محترم بهداشت آب مراکز بهداشت شهرستان شخصا" باید تمام سامانه های تامین آب را در سامانه جامع مدیریت بازرسی ثبت نمایند. معیار های تعریف سامانه آبرسانی به شرح ذیل می باشد:

  1. سامانه آبرسانی شامل مجموعه ی تسهیلات و زیرساخت هایی است که در فرایند تامین، تصفیه ، ذخیره سازی و توزیع آب آشامیدنی وجود دارد. سامانه آبرسانی  می تواند شامل منبع (چاه، چشمه، رودخانه، قنات و ....)، تصفیه خانه، خطوط انتقال، مخازن ذخیره و شبکه توزیع باشد.
  2. 2.       موضوع مهم در یک سامانه آبرسانی یکسان بودن کیفیت آب است. بدیهی است تغییرات نقطه ای و کوتاه مدت مانند تغییر میکروبی ناشی از ورود بار آلودگی در اثر بروز نواقص در شبکه ملاک عمل نیست.
  3.  در صورتیکه آب یک شهر/ روستا از منابع متعدد تامین می شود و کیفیت آب در دسترس مناطق مختلف یکسان باشد (آب منابع مختلف وارد مخزن مشترک شده و سپس وارد شبکه توزیع می گردد یا شبکه توزیع دارای لوپ و رینگ است که باعث یکنواخت شدن کیفیت آب می شود) یک سامانه ثبت می شود.
  4. در صورتیکه آب یک شهر/ روستا از منابع متعدد تامین می شود و کیفیت آب در دسترس مناطق مختلف یکسان نباشد  به تعداد مناطق مختلف سامانه ی  آبرسانی  تعریف و ثبت می شود. این حالت بیشتر در شهرهای بزرگ وجود دارد. همچنین در شهر هاییکه دارای شهرک با منبع آب و مخزن ذخیره مجزا هستند.
  5. در خصوص مجتمع های آبرسانی یا شهر و روستاهایی که منبع (چاه، چشمه، رودخانه، قنات و ....) یا تصفیه خانه یا خطوط انتقال یا مخازن ذخیره مشترک دارند حتی با یکنواخت بودن کیفیت آب هر شهر وروستا به صورت سامانه مجزا ثبت می شود.
  6. منظور از  « جمعیت تحت پوشش سامانه آبرسانی » جمعیتی است که آب مورد نیاز خود را از آن سامانه ای که تعریف می شود تامین می کند و کاملا وابسته به فیلد نام سامانه آبرسانی است.
  7. حدود انتظار برای تعداد کلرسنجی ، نمونه برداری میکروبی و نمونه برداری شیمیایی آب مطابق با استاندارد های ملی 1053 ، 4208  و دستورالعمل نمونه برداری شیمیایی آب، بر اساس جمعیت تحت پوشش سامانه های آبرسانی  محاسبه می گردد.
  8. در شهر های بزرگ تعریف سامانه آبر سانی باید با مشارکت مراکز بهداشت آن شهر و همکاری شرکت آب و فاضلاب با بهره گیری از نقشه های سامانه آبرسانی موجود در آب و فاضلاب انجام گردد.

نکته1: جمعیت تحت پوشش سامانه آبرسانی همیشه مساوی و یا کوچک تر از جمعیت تحت پوشش شهر/ روستا یی است که برای آن واحد سامانه آبرسانی تعریف می گردد.

نکته 2: در هیچ شرایطی تعداد سامانه آبرسانی کمتر از تعداد شهر/روستای تحت پوشش نیست. به عبارتی دیگر تعداد سامانه های آبرسانی همیشه بیشتر و یا مساوی تعداد شهر/ روستای تحت پوشش است.

 ثبت واحد های آب و فاضلاب :

پس از ورود به سامانه در بخش مدیریت فرایند ها روی کارتابل واحد کلیک نمایید. در سمت چپ صفحه روی آیکون ثبت واحد آب و فاضلاب جدید کلیک نمایید تا صفحه مربوطه باز شود:

ثبت سامانه های آبرسانی

  برای  ثبت سامانه های آبرسانی، ابتدا نوع واحد را سامانه آبرسانی انتخاب می کنیم( از طریق تایپ برخی حروف قابل جستجو است). در فیلد نام سامانه آبرسانی، اسم سامانه تامین کننده آب شرب را می نویسیم. برای انتخاب نام سامانه آبرسانی توصیه می گردد برای شهر و روستا هایی که دارای یک سامانه هستند نام سامانه آبرسانی همان اسم شهرو یا روستا باشد. همچنین اگر شهر و روستا بیشتر از یک سامانه داشته باشد اسامی سامانه های آبرسانی بر مبنای منطقه، ناحیه، محله و یا شهرک انتخاب گردد.

   در ثبت سامانه آبرسانیٍ، انتخاب سایر مشخصات مانند تقسیمات کشوری ، تقسیمات دانشگاهی، متولی آبرسانی و جمعیت تحت پوشش سامانه آبرسانی برای استخراج شاخص ها ضروری است.

   در این صفحه با انتخاب جمعیت تحت پوشش حدود انتظار موارد سنجش کلر آزاد باقیمانده در روز ، نمونه برداری میکروبی در ماه و نمونه برداری های شیمیایی در سال بر آورد می گردد. مشخص شدن موارد حدود انتظار برای استخراج شاخص عملکردی درصد تحت پوشش لازم است.

   به عنوان مثال اگر در طول شش ماهه اول سال95 از سامانه آبرسانی رامیان 25 نمونه میکروبی تهیه شده باشد شاخص درصد پوشش نمونه برداری عبارت خواهد بود از: تعداد نمونه برداری انجام شده در شش ماهه اول تقسیم بر تعداد مورد انتظار در همان بازه زمانی ضربدر 100 . با توجه به جمعیت تحت پوشش سامانه آبرسانی رامیان(40000 نفر) حدود انتظار نمونه بردرای میکروبی در هر ماه 8 مورد  لذا در 6 ماه،  48 مورد می باشد.   52/08= 100 * 48/25 به عبارتی شاخص درصد پوشش نمونه برداری میکروبی  52/08 درصد می باشد. لازم به ذکر است تمام محاسبات مربوط به تعداد نمونه برداری، تعداد حدود انتظار و برآورد شاخص تحت پوشش توسط سامانه محاسبه می گردد. لذا تاکید می گردد همکاران محترم تمام اطلاعات مربوطه را به صورت کامل و دقیق ثبت نمایند تا برآورد شاخص ها واقعی و دقیق صورت گیرد.

ثبت زیر مجموعه های سامانه های آبرسانی

   پس از ثبت اطلاعات اصلی سامانه آبرسانی، اطلاعات زیر مجموعه آن یعنی شبکه توزیع، منابع (مثل چاه، چشمه، قنات و ....) مخازن و تصفیه خانه های آب ثبت گردد. برای اینکار در صفحه ثبت واحد های آب وفاضلاب روی آیکون ثبت واحد های زیر مجموعه کلیک نمایید

 

    در صفحه جدید (افزودن واحد) زیر واحد های سامانه های آب رسانی ثبت می شود. برای این کار ابتدا نوع واحد آب و فاضلاب را انتخاب نمایید( به عنوان مثال چاه عمیق با پمپ مکانیزه  ) سپس نام واحد(مثلا" چاه شماره 1) را تایپ می کنیم. در ادامه اطلاعات مربوط به چاه شماره یک مانند تصویر ذیل ثبت شده وآیکون افزودن را کلیک می نماییم.


    تمام زیر واحد های یک سامانه آبرسانی به صورت کامل و دقیق در این صفحه ثبت و افزوده می شود. برای جانمایی زیر واحد های آب و فاضلاب در نقشه های GIS ثبت طول و عرض جغرافیایی الزامی است. با توجه به این که شبکه توزیع  نقطه ای نیست طول و عرض جغرافیایی یک نقطه از محدوده ای از وسط شبکه آبرسانی ثبت گردد. همچنین برای ثبت سایر اطلاعات اختصاصی هر زیر واحد اطلاعات با دقت و صحت کافی ثبت گردد چرا که این کار فقط یک بار انجام می شود هر چند ممکن است تغییراتی در آینده ایجاد شود که نیاز به ویرایش داشته باشد.

  برخی از فیلد های اطلاعاتی دارای ویژگی انتخاب همزمان هستند. به عنوان مثال فیلد نوع فرایند در زیر واحد تصفیه خانه آب دارای چند گزینه است(تصویر ذیل) که امکان انتخاب همزمان آنها وجود دارد.


ثبت  بازرسی از سامانه های آبرسانی

    برای ثبت بازرسی از طریق کارتابل واحد، سامانه آبرسانی مورد نظر را جستجو، انتخاب نموده و روی باکس بازرسی جدید کلیک نمایید. تا صفحه ثبت بازرسی فعال گردد.



در صفحه بازرسی تاریخ بازرسی، ساعت بازرسی ، نوع بازرسی و نوع واحد/ نام واحد(زیر واحد سامانه آبرسانی) را انتخاب نمایید. با انتخاب و کلیک روی زیر واحد چک لیست مربوطه لود می شود و امکان ثبت بازرسی فراهم می گردد. با توجه به این که ممکن است یک زیر واحد بیش از یک چک لیست داشته باشد در باکس عنوان چک لیست امکان انتخاب چک لیست مود هدف طراحی شده است لذا آن را نیز انتخای نموده و بازرسی را ثبت نمایید. سپس روی آیکون پیش نمایش کلیک نمایید.

 

در صفحه اطلاعات بازرسی، اطلاعات ثبت شده و میزان ریسک محاسبه شده، همچنین با انتخاب نوع زیر واحد،  نتیجه بازرسی قابل مشاهده است. آنها را مجدد بررسی نموده و در صورت قبول صحت آنها ، بازرسی را تایید نمایید.

 

ثبت  کلر سنجی و نمونه برداری از آب

   برای ثبت کلرسنجی و نمونه برداری از آب، ابتدا از زبانه مدیریت فعالیت ها وارد صفحه کلرسنجی جدید و نمونه برداری جدید گردید. در این صفحه روی آیکون جستجو در جلوی فیلد نام سامانه های آبرسانی کلیک نمایید تا صفحه جستجوی واحد باز شود.

 

برای جستجوی واحد از دو روش می شود استفاده نمود. 

روش اول : در صفحه جستجوی واحد، نام سامانه آبرسانی مورد نظر تایپ  و روی آیکون جستجو کلیک کرده، سامانه آبرسانی مورد نظر را انتخاب وسپس تایید نمایید. 

روش دوم : در صفحه جستجوی واحد،  در قسمت تقسیمات دانشگاهی ، مرکز بهداشت و مرکز بهداشتی درمانی را انتخاب نموده و روی آیکون جستجو کلیک نمایید. سامانه آبرسانی مورد نظر را انتخاب وسپس تایید نمایید.

    پس از تایید صفحه زیر واحد ها نمایش داده می شود. در این صفحه نوع واحد آب و فاضلاب و نام واحد های ثبت شده قابل مشاهده است. برای واحدی که در نظر دارید بازرسی ثبت شود انتخاب و تایید نمایید.         پس از تایید وارد صفحه ثبت نمونه برداری جدید و کلرسنجی جدید می شوید. همانگونه که مشاهده می شود، تقسیمات دانشگاهی و کشوری انتخاب شده هستند و دیگر نیازی به انتخاب آنها نیست. سایر اطلاعات مرتبط ثبت می شود.








.


(جهت دسترسی به مطالب به روز به سمت چپ سایت بخش آخرین مطالب انتهای سایت مراجعه کنید)





www.environmentalhealth.ir