مدیریت پسماند در آمریکا و چند کشور اروپایی

امریکا یکی از کشورهای فعال در امر مدیریت پسماند است. از سال ۱۹۷۸ میلادی تاکنون که قانون کنترل و حفاظت از محیط زیست در امریکا تصویب شد مساله مدیریت پسماند در این کشور جدی‌تر دنبال شده است. بر طبق این قانون پسماندهای موجود در کشور به دو رده کلی تقسیم می‌شود پسماندهای خطرناک و پسماندهای غیر خطرناک. در سال ۲۰۱۰ میلادی ۴۳ میلیون تن پسماند خطر ناک در امریکا تولید شده است که نسبت به سال ۱۹۹۰ میلادی حجم آن بیش از چهار برابر شد. آمار نشان می‌دهد در سال ۱۹۹۰ میلادی پسماندهای خطرناک سهم بسیار اندکی از پسماندهای موجود در امریکا را تشکیل می‌داد و با توسعه صنعت و زندگی ماشینی بر حجم پسماندهای خطرناک اضافه شد. پسماندهای خطرناک شامل پسماندهای نفتی و اسیدی، پسماندهای بیمارستانی و پسماندهای ناشی از مواد مورد استفاده در واحدهای صنعتی و شیمیایی است. پسماندهای غیر خطرناک هم گستره بسیار وسیعی دارد که یکی از مهمترین بخش‌های آنها پسماندهای خشک است. در سال گذشته ۲۴۵٫۷ میلیون تن پسماند خشک در امریکا تولید شد که سرانه تولید پسماند خشک در این کشور را به ۱۸۰۰ پوند رسانید. آمار نشان می‌دهد طی بیست سال گذشته حجم تولید پسماند خشک در امریکا ۱۲ درصد رشد کرده است در حالیکه نرخ رشد تولید پسماند خطرناک در این سرزمین برابر با ۳۶ درصد بوده است.

روش‌های مدیریت پسماند در امریکا:

آمار دقیقی در مورد سهم بازیافت پسماندها در امریکا با استفاده از روش‌های مختلف وجود ندارد ولی آنچه مسلم است این است که در سال ۲۰۱۰ میلادی ۳۶ درصد از پسماندهای امریکا بازیافت می‌شد در حالیکه در سال ۱۹۹۰ میلادی نرخ بازیافت در این کشور برابر با ۱۶٫۲ درصد بود. در سال گذشته نرخ خاکسترسازی زباله‌ها در این کشور بسیار کم بود زیرا سردمداران امریکا بر این باور بودند که گازهای متصاعد شده حاصل از سوزاندن پسماندها و تبعات منفی آن روی محیط‌زیست بسیار زیاد است. از طرف دیگر هزینه خاکسترسازی پسماندها در کارخانه‌های محصوص بسیار زیادتر از هزینه مدفون کردن آنها بود و به همین دلیل سهم بیشتری از پسماندهای غیر خطرناک در این کشور دفن می‌شد. آمار نشان می‌دهد ۵۰ درصد از زباله‌های شهری در امریکا دفن می‌شود و نرخ دفن زباله در این کشور سه برابر ژاپن است. مهمترین دلیل آن هم وجود فضای کافی برای دفن زباله‌ها است.
به گزارش بنیاد مطالعه و تحقیقات محیط‌زیست در امریکا ۶۳٫۵ درصد از زباله‌های جامد در امریکا مدفون می‌شود و تنها ۵٫۳ درصد از آنها از طریق خاکسترسازی از بین می‌رود. البته از مجموع زباله‌های جامدی که در این کشور جمع‌آوری می‌شود تنها ۲۵٫۷ درصد از آنها قابل بازیافت است و در مراحل مختلف تولید از آنها استفاده می‌شود.
اما برای مدفون کردن زباله‌های خطرناک در امریکا قوانین سختگیرانه‌ای وجود دارد. مثلا باید زمینی که برای مدفون کردن زباله استفاده می‌شود کاملا زیرسازی شده باشد و با لایه‌های بتونی چندین بار اطراف آن از محیط خارج جدا شده باشد. از طرف دیگر سیستم ممانعت از نشت پسماندها به خارج از محیط و سیستم اخطاردهنده در صورت نشت از اطراف این محفظه نیز در محل تعبیه می‌شود. ولی برای پسماندهای غیرخطرناک این تمهیدات لازم نیست. لازم به ذکر است برای پسماندهای صنعتی و خطرناک در کشور ژاپن این قوانین به شدت ذکر شده در امریکا اجرا نمی‌شود.

هزینه مدیریت پسماند در امریکا:

هزینه مدیریت پسماند در امریکا کمتر از کشور ژاپن است. بر طبق مطالعات انجام شده توسط مرکز مطالعات و آماردهی حذف پسماندها متوسط هزینه‌ای که دولت برای نابود کردن پسماندها متحمل می‌شد برابر با ۴۰ دلار امریکا به ازای هر تن پسماند بود. این هزینه برای دفن کردن زباله‌ها است و هزینه خاکسترسازی ۲۰ دلار به ازای هر تن بیشتر است. البته در مناطق شمالی امریکا هزینه دفن زباله به ۶۳ دلار به ازای هر تن هم می‌رسد ولی این بیشترین هزینه‌ای است که برای مدیریت پسماند در این کشور صرف می‌شود.
بر طبق این گزارش هزینه مدیریت پسماند در امریکا بین ۱۵ دلار تا ۶۰ دلار به ازای هر تن در مناطق مختلف است و دلیل این گستره وسیع قیمتی هم تفاوت در کیفیت خدمات رسانی است. هزینه پایین مدیریت پسماند در امریکا سبب شده است تا در سال‌های گذشته تعداد زیادی شرکت در این بخش فعال شوند. شرکت‌های خصوصی که با گذشت کمتر از ده سال از حضورشان در بازار درآمدهای کلانی بدست آوردند و حتی موفق شدند وارد بورس شوند. این مساله نشان می‌دهد که امریکا از یک تهدید که ایجاد زباله تبعات منفی آن روی محیط‌زیست است توانسته فرصتی ایجاد کند و درآمد کلانی هم کسب نماید.

مسولیت مدیریت پسماند:

در امریکا مدیریت پسماند توسط بخش خصوصی انجام می‌شود و دولت‌های محلی تنها در بخش مدیریت پسماندهای جامد فعالیت می‌کنند. در سال گذشته میلادی سهم بخش خصوصی در مدریت پسماند در امریکا ۵۹ درصد و سهم بخش دولتی ۴۱ درصد بود. در حالیکه در سال ۱۹۹۰ میلادی بخش دولتی بیش از ۵۰ درصد کار را بر عهده داشت.

در آمریکا تلاشها برای کاهش زباله‌های خانگی و تجاری تحت نظر آژانس محافظت از محیط زیست آمریکا (EPA) انجام می‌شود.
امروزه آمریکا ۲۸ درصد زباله‌های خود را بازیافت می‌کند که این میزان در ۱۵ سال گذشته تقریباً ۲ برابر شده است.
بازیافت انواع خاصی از زباله‌ها در این کشور افزایش بیشتری داشته است: ۴۲ درصد کاغذها، ۴۰درصد بطری‌های پلاستیکی نوشابه‌های غیرالکلی، ۵۵ درصد قوطی‌های آلومینیومی نوشیدنیها، ۵۷ درصد بسته بندی‌های استیل و ۵۲ درصد سایر اشیا هم بازیافت می‌شوند. ۲۰ سال پیش تنها یک برنامه جاده‌ای زباله در آمریکا وجود داشت. این میزان در سال ۱۹۹۸ به ۹۰۰۰ برنامه جاده‌ای و ۱۲ هزار مرکز بازیافت زباله رسید. در سال ۱۹۹۹ بازیافت و تغییر کاربری زباله‌ها مانع ورود ۶۴ تن زباله به محل دفن یا مراکز سوزاندن زباله‌ها شد.

میزان بازیافت زباله‌ها در ایالات مختلف آمریکا متفاوت است. در آلاسکا، وایومینگ و مونتانا کمتر از ۹ درصد زباله‌ها بازیافت می‌شود در حالی که در نیویورک، ویرجینیا و ۵ ایالات دیگر میزان بازیافت بیش از ۴۰ درصد است.
آمار نشان می‌دهد در سال گذشته میلادی ۵۴۴٫۷ میلیون تن پسماند جامد در امریکا جمع‌آوری شد که بخش خصوصی بازیافت سهم بزرگی از آن را بر عهده داشت. به عبارت دقیق‌تر در سال گذشته بخش خصوصی مدیریت پسماند ۶۹٫۷ درصد از زباله‌ها که معادل ۳۷۶٫۹ میلیون تن می‌شد را بر عهده داشت و بخش دولتی تنها مدیریت ۳۰٫۸ درصد از پسماندها را انجام داد. واگذاری این مسولیت به بخش خصوصی خود راهکاری برای کاهش ایجاد پسماندها در کشور و ایجاد فرصت‌های شغلی تازه در این سرزمین بود. از طرف دیگر مدیریتی پسماندهای صنعتی و خانگی کاملا بر عهده بخش خصوصی است. مدیریت پسماند در این کشور صنعتی دنیا درآمد کلانی را برای شرکت‌های فعال در این زمینه ایجاد می‌کند. در سال گذشته میلادی بزرگترین شرکت فعال در این صنعت شرکتی با عنوان waste management inc. بود که دفتر اصلی آن در هیوستون امریکا است و درآمدی بالغ بر ۱۶ میلیارد دلار بدست آورده است. دومین شرکت فعال در این بخش شرکت خصوصی و بسیار مطرح allied waste industries, inc. است که درآمد آن برابر با ۷٫۶ میلیارد دلار بود. شرکتrepublic services در سال قبل درآمدی بالغ بر ۴٫۳ میلیارد دلار و شرکتveolia environmental services north America corp بیشتر از دو میلیارد دلار درآمد کسب کرد. آمار نشان می‌دهد درآمد ده شرکت بزرگ فعال در بخش مدیریت پسماند در امریکا ۶۰ برابر شرکت daiseki است که برترین شرکت فعال در امر مدیریت پسماند در ژاپن است و در مقایسه با درآمد ده شرکت برتر فعال در این بخش در کشور ژاپن ۱۳ برابر است.
در سال گذشته میلادی کل درآمدی که از مدیریت پسماند در امریکا نصیب فعالان این صنعت شد بالغ بر ۸۶ میلیارد دلار بود و این درآمد در کشور ژاپن بیش از ۶۳ میلیارد دلار بود. نکته مهم این جاست که سهم اعظم این درآمد نصیب شرکت‌های برتر خصوصی در این دو کشور شده است.

مدیریت پسماند در اسپانیا

اسپانیا یک شبه جزیره کوچک است با ۵۰۴۷۸۲ کیلومتر مربع وسعت و ۴۵ میلیون و۲۰۰ هزار نفر جمعیت که به خاطر شش برابر شدن پسماندهای تولیدی اش طی سال های ۲۰۰۰-۱۹۷۰ با مشکل دفع زائدات روبه رو شده است.

نکته اساسی در این کشور محدود بودن زمین است. از همین رو برنامه ریزی یکپارچه ای در مجلس این کشور برای حصول به سرزمین «بدون پسماند» و «بدون دفن» آغاز شد. اسپانیا کشوری نیمه صنعتی با نرخ بالای شهر نشینی و سرانه تولید ۱۱۰۰ گرم پسماند به ازای هر نفر است. این در حالی است که این میزان در ۲۵ سال قبل حدود ۳۰۰ گرم بوده است بیشتر پسماندهای این کشور در شهرهای چون بارسلون و مادرید تولید می شود که به گفته شهرداری بارسلون اگر این وضعیت کنترل نشود هر پنج تا هفت سال، در کشور اسپانیا باید یک واحد پسماند سوز با ظرفیت ۳ هزار تن در روز ساخته شود. به علاوه این کشور هر ۲۵ سال یک بار باید ۳۵۰ هکتار از مساحت خود را باید برای دفن پسماند ها اختصاص دهد. 
جهت مواجهه با این مشکل بالقوه بود که مجلس این کشور با ورود به مساله، ضرورت ایجاد یک سیستم مدیریت یکپارچه پسماند را تصویب کرد که متشکل است از بازیافت، جمع آوری و دفن آنها با همکاری بخش های دولتی، خصوصی و نیز بخش عمومی و سازمان ملی حفاظت محیط زیست. در این برنامه که از سال ۲۰۰۱ عملیاتی شد در ابتدای امر شهرهای بزرگ موظف به یکپارچه سازی نظام جمع آوری خود و تبدیل روشهای سنتی به روش جمع آوری مکانیزه شدند. از همین رو در سال ۲۰۰۲ شهرداری بارسلون با استقرار ۹۰ هزار مخزن جمع آوری پسماند نسبت به جمع آوری پسماندها اقدام کرد. در این سال برای دفع هر تن پسماند به طور میانگین ۱۱۰ دلار در شهر هزینه می شد. به دنبال استقرار مخازن بود که شهروندان موظف شدند تمام پسماندهای خود را در این مخازن قراردهند. به دنبال اجرای این برنامه، در سال ۲۰۰۶ اعلام شد میانگین هزینه دفع پسماندها در اسپانیا به کمتر از ۹۰ دلار در هر تن کاهش یافته است. در این کشور همچنین برنامه های کاهش پسماند نیز به صورت جدی پیگری شد و به اجرا درآمد بطوریکه در سال ۲۰۰۵ حدود ۹۴ درصد از زائدات و نخاله های ساختمانی، مورد استفاده مجدد قرار گرفت. در این دوره دولت، شاخص های خاصی را برای کاهش تولید پسماند مقرر کرد؛ مثلا هنگام طراحی مدل مدیریت پسماند باید حداقل سازی تولید پسماندها لحاظ شود و بر این اساس پیمانکارانی که می خواهند در مناقصه های بزرگ دولتی یا شهری شرکت کنند باید دارای گواهینامه ایزو ۱۴۰۰۱ باشند. با اعمال این شاخص ها گام بزرگی به سوی استراتژی «بدون دفن» برداشته شد و البته که دولت به این دستاوردها نیز بسنده نخواهد کرد.
در مرحله بعدی این کشور باید استراژی «بدون پسماند» را نیز سرلوحه خود قرار دهد. این بدان معنی است که باید به نحوهی حرکت کرد که تولید زائدات در مبدا تحت کنترل در آید و تولید کنندگان در تشریک مساعی با شهرداری ها، بحث کاهش زائدات را نیز مورد توجه قرار دهند؛ برای مثال، شهرداری بارسلون و شورای این شهر با همکاری سوپرمارکت ها و عمده فروشان در فوریه ۲۰۰۶ برنامه «چرا کیسه پلاستیکی؟ کیسه های قابل بازیافت استفاده کنید» را اجرا کرد. همچنین با همکاری صنایع، یک برنامه داوطلبانه برای پسماندهای حاصل از بسته بندی کالاها ارائه شد تا مقدار این زائدات را کاهش دهد. این برنامه در اواسط سال ۲۰۰۷ امضا شد و طی پنج سال اجرا شد. دومین استراتژی ارائه شده در اسپانیا استفاده مجدد از پسماند بخش های صنعتی، تجاری و خانگی است. حدود نیمی از پسماند دفع شده در اسپانیا به بخشهای تجاری و صنعتی اختصاص دارد که باید هزینه جمع آوری ودفع پسماند خود را بپردازد. این موضوع به همراه مشوق های اعلام شده از سوی سازمان ملی حفاظت محیط زیست باعث تشویق این بخش ها به استفاده مجدد از زائدات فلزی، ساختمانی و نخاله ها،  مواد پلاستیکی و حتی قسمتی از پسماند غذایی شده است بطوریکه در سال۲۰۰۵ از دفع حدود ۹۴ درصد از زائدات ساختمانی، ۹۲ درصد از قراضه های آهنی، ۵۱ درصد از زائدات باغبانی و۷ درصد از زائدات غذایی اجتناب شده است.
برای ارتقای فناوری های نوآورانه در عرصه محیط زیست، این سازمان صندوقی با بودجه ۱۰ میلیون دلار ایجاد کرده است. این صندوق به شرکت های که برای دستیابی به فناوری های جدید زیست محیطی (با هدف توسعه پایدار) به کمک های مالی نیاز داشته باشند کمک اعطا می کند. بعضی از پروژه های حمایت شده توسط این صندوق عبارتند از ساخت قطعات بتنی پیش ساخته با استفاده از نخاله های بازیافتی، تبدیل پسماندهای باغبانی به مواد بسته بندی و استفاده از سرباره های تولید فولاد در مواد راهسازی.

صنعت بازیافت این کشور در برگیرنده شرکتها و موسساتی است که از توانایی و ظرفیت بازیافت و استفاده مجدد از زائدات و پسماندها برخوردارند و در این میان می توان به زائدات الکترونیکی، غذایی، چوبی، باغبانی، ساختمانی و سرباره های مس و آهن و نیز پسماندهای پلاستیکی اشاره داشت.
 در آوریل ۲۰۰۴ سازمان ملی حفاظت محیط زیست، برنامه ملی بازیافت را اجرا نمود تا امکان مشارکت ساکنان ساختمان های عمومی و خصوصی در بازیافت مواد بیشتر شود. تحت این برنامه مخازن وکیسه های بازیافت در بین ساکنان این ساختمان توزیع شد تا آنان بتوانند مواد قابل بازیافت را در آنها قرار دهند. در ادامه نیز هر دو هفته یک بار این کیسه ها و مخازن توسط موسسات بازیافت ذیصلاح جمع آوری می شوند. در ابتدای اجرای این برنامه، میزان مشارکت مردم در سطح ۱۵ درصد بود که در سال ۲۰۰۵ میزان مشارکت به ۵۶ درصد رسید. جهت افزایش میزان مشارکت، این سازمان مقرر نمودکه همه ساختمان ها به مخازن بازیافت مجهز شوند و در ثانی این مخازن در محل های مناسب قرار گیرند. به علاوه در سطح معابر عمومی و اماکن پر تردد حدود ۶ هزار مخزن تعبیه شد. این معابر و اماکن شامل ایستگاه های قطار، رستورانها، ایستگاه های پر تردد اتوبوس، ترمینال های فرودگاهی و پیاده روها بودند.
در ماه سپتامر سال ۲۰۰۶ برنامه ای برای مدارس تعریف شد تا کاهش تولید پسماند، استفاده مجدد و بازیافت پسماند آموزش داده شود. بر اساس این برنامه، مخازن بازیافت کاغذ، قوطی نوشابه و بطری های پلاستیکی نیز در گوشه مدارس قرار داده شد. این فعالیت ها باعث ایجاد علاقه در دانش آموزان و احساس مالکیت ملی در آنها شد. تا پایان سال ۲۰۰۶ حدود ۸۴ درصد از مدارس به این برنامه پیوستند. دانش آموزان مستعد برای فعالیت های محیط زیست نیز توسط مدارس معرفی شدند تا پس از کسب آموزش های لازم، فرهنگ بازیافت را در مدرسه خود توسعه دهند. آنها مسئول اجرای بحث های زیست محیطی شدند و به علاوه در برنامه ریزی، سازماندهی و اجرای فعالیت های محیط زیستی نیز کمک می کردند. 
شهرداری ها برای انجام این کار، سازمانهای محلی و غیردولتی (NGO) و مؤسسات آموزشی را جهت برپایی برنامه های مرتبط با محیط زیست تشویق و ترغیب کردند تا آنها بتوانند دیگر افراد جامعه را نیز تحت پوشش آموزش های زیست محیطی قرار دهند. این برنامه مشارکت سه گانه ( مردم، بخش غیر دولتی و بخش عمومی و دولتی ) لقب گرفت.

با توجه به کمبود زمین در اسپانیا خیلی تعجب برانگیز نبوده است که استفاده از تأسیسات پسماند سوزی به عنوان یک روش دفع مورد توجه قرار بگیرد. با پسماند سوزی می توان از ۹۰ درصد حجم پسماندها کاست و این کار موجب می شود که فقط ارسال خاکستر پسماند سوزها و نیز زائدات غیر قابل احتراق به مراکز دفن ضروری باشد. این واحدهای پسماند سوز به تجهیزات پیشرفته کنترل آلودگی مجهز شده اند که در این مورد می توان به رسوب دهنده های الکترواستاتیکی، سیستم تزریق آهک و فیلترهای پارچه ای جهت تصفیه گاز حاصل از احتراق اشاره کرد. حرارت تولیدی در این پسماند سوزها صرف تولید بخار در بویلرها می شود تا بتوان توربین های مولد برق را به حرکت درآورد. در سال ۲۰۰۵ از چهار واحد پسماند سوز مجموعاً ۹۳۸۲۸۴ مگاوات ساعت برق به دست آمد. هر چند پسماند سوزی این مزیت را دارد که باعث کاهش شدید حجم پسماندها شده و به زمین کمتری برای دفع پسماندها نیاز باشد ولی اگر هرساله میزان پسماندها افزایش یابد، این واحدها پاسخگو نخواهند بود و باید تعداد پسماندسوزها و مراکز دفن افزایش یابند. اسپانیا با یکپارچه سازی استراتژی های خود توانسته است میزان بازیافت پسماندها را از رقم ۴۰ درصد در سال ۲۰۰۰ به ۴۹ درصد در سال ۲۰۰۵ رسانده و روند افزایش تولید پسماندها را نیز تا حدودی متوقف نماید. بر این اساس می توان نتیجه گرفت که با کاهش زائدات در واحدهای پسماند سوز و نیز مراکز دفن پسماند، اسپانیا توانسته است به سمت اهداف بلند مدت خود یعنی وضعیت “بدون پسماند” و “بدون دفن” گام بردارد.

مدیریت پسماند در فرانسه

فرانسه با تصویب قانون مدیریت پسماند در دهه ۸۰ یکی از پیشگامان مدیریت نوین پسماند در دنیا به شمار می آید. بنابرین این قانون در فرانسه تمامی مسائل به تولید،حمل ونقل و دفع پسماندها تحت قاعده ونظام خاصی صورت می گیرد. 
مطابق نخستین ماده قانون پسماندها، حمل ونقل طبقات خاص پسماندها باید ممنوع شود یا به طور خاص تحت یک ضابطه از پیش تعیین شده به ویژه بین کشورها تبدیل شود و مطابق ماده ۲۰ قانون آیین دادرسی کیفری فرانسه، پلیس قضایی،موظف به تحقیق و بررسی در زمینه تخلفات مربوط به مدیریت پسماندها است. علاوه بر این مقامات بهداشتی نیز حق نظارت و بازرسی دارند. طی موادی از قانون نیز عناوین مجرمانه مرتبط با پسماندها مشخص شده اند که ارتکاب آنها مطابق آخرین اصطلاحات  قانون مجازات تا دو سال زندان و جریمه تا هفت هزار و پانصد ۵/۷ یورو است.
این اعمال شامل موارد زیر است: 
– پرتاب پسماند بدون رعایت مقررات 
– انباشت پسماند بر خلاف شرایط مقرر در این قانون 
– حمل و نقل بدون مجوز و تجارت پسماند به ویژه پسماندهای خطرناک 
– فروش یا مصرف پسماند بدون توجه به شرایط مواد
– فروش یا مصرف پسماند بدون توجه به شرایط تکنیکی و مدیریتی و بهداشتی پسماند 
– اقدام به جلوگیری از بازرسی و تحقیق مقامات صالح در زمینه پسماند
عناوین مجرمانه فوق صرفا شامل شخص حقیقی نبوده و ممکن است نسبت به اشخاص حقوقی نیز اعمال شود. بر اساس این قانون اصلی ترین متولی جمع آورنده پسماند های شهری کشور کمون ها یا حکومت های محلی هستند که تعداد آن به ۳۰۰ می رسد. هر کدام از این کمون ها که مانند استان در کشور ایران هستند چندین شهر را تحت نظارت دارند. 
معمول بر این است که کمون ها در تدوین قوانین مربوط به نحوه جمع آوری پسماند های شهری خود به صورت خود مختار عمل کنند واز همین رو مشاهده شده که نحوه جمع آوری حتی در برخی از کمون های همسایه تا میزان قابل توجهی چه در بعد هزینه و چه در بعد اجرا با یکدیگر متفاوت است.
 اما با این وجود نشست های غیر الزامی برخی از کمون ها با یکدیگر منجر به ایجاد مسائل مشترکی نیز شده است. به عنوان نمونه هم اکنون در شهرهای پاریس و مارسی که به دو کمون متفاوت تعلق دارند قوانین یکسانی حاکم است. براساس این قوانین معمولا در شهرداری ها مسوولیت جمع آوری و حمل پسماندها وحتی فرهنگ سازی در زمینه کاهش تولید پسماند باید در قراردادهای پنج ساله ای به بخش خصوصی واگذار شده و شهرداری ها تنها نظارت را در اختیار داشته باشند.
در این شهرها معمول بر این است که پسماندها به صورت هفتگی ودر روزها و ساعت ساعت های مشخص برای هر محله توسط خودرو های مخصوص جمع آوری شود.پسماندها در دونوبت و توسط دو گروه مختلف جمع آوری می شود.
 یکی از این گروه ها تنها مسوولیت جمع آوری پسماند های مخلوط را بر عهده دارد و دیگری پسماندهای تفکیک شده که در مخازن مخصوص هر خانواده نگهداری می شود.
 تعداد دفعات جمع آوری پسماند های تفکیک شده به جهت تشویق شهروندان به تفکیک بیشتر است در خلال نوبت های جمع آوری شهروندان موظف هستند پسماند ها را در خانه های خود نگهداری کنند که از همین رو در شهر پاریس عمده ساختمان ها دارای اتاقکی به نام اتاق بازیافت یا پسماند هستند. 
در پاریس نیز چون شهر های دانمارک، شهرداری هی در ازای جمع آوری پسماند از شهروندان بهای خدمات دریافت می کنند. جدا از این شهردای ها موظف به جمع آوری مخازن شهری نیز هستند که در گوشه کنار گذاری شده است.
 در این کشورها استاندارد خاصی برای کار گذاری مخازن وجود ندارد اما هم اکنون بنا بر آمار شهرداری پاریس ۹۰۳۰۰ مخزن در ابعاد مختلف کار گذاشته شده است که به وسیله خودروهای مخصوص وبر اساس یک جدول زمانی تخلیه می شوند. 
به دنال برآوردهای سال ۲۰۰۳ شهرداری پاریس و مشخص شدن هزینه جمع آوری هر کیلو پسماند ۱۱ یورو،این شهذداری تصمیم گرفت نسبت به ترویج سیاست های کاهش تولید پسماند و تفکیک در مبدا اقدام کند. در اولین اقدام مقرر شد در بهای خدمات شهروندانی که پسماندهای خود را تفکیک شده تحویل پیمانکاران می دهند تخفیف های قابل ملاحظه ای داده شود. 
آشنا سازی کودکان با مقوله بازیافت وتبعات مثبت کاهش پسماند از دیگر راهکارهای این شهرداری بود. این موضوع آنچنان مورد توجه قرار گرفت که در سال۲۰۰۴ بیش از ۵۰۰ نفر از داوطلبان شهری تحت عنوان« سفیران بهداشت» آموزش کودکان ۷۰۰ مرکز پیش دبستانی و دبستانی را درکتاب های درسی کمون پاریس وارد شد.
 با اجرای این برنامه ها شهرداری پاریس در سال ۲۰۰۵ اعلام کرده که توانسته هزینه های جمع آوری در هر کیلو را به ۶ یورو برساند. هر فرانسوی به صورت میانگین روزانه ۹۴۰ گرم پسماند تولید می کند

مدیریت پسماند در ایتالیا

قوانین زباله در ایتالیا از منطقه‌ای به منطقه دیگر بسیار متفاوت است. در همین ماه قوانین زباله در رم سخت‌تر شده و بر اساس آن افرادی که تا فاصله ۵۰۰ متری خانه خود دارای سطل بازیافت هستند و زباله‌های خود را جدا نکنند تا ۶۱۹ یورو جریمه خواهند شد.
ساکنان رم معتقدند که معمولاً یافتن سطل زباله در این شهر سخت بوده و در صورت یافتن هم اغلب پر هستند. شورای شهر رم اخیراً خواستار ایجاد سطل‌های زباله جدید با رنگ‌های مختلف برای جداسازی زباله‌ها شده است.
سال گذشته کمیسیون اروپا اعلام کرد که قصد دارد با ایتالیا به خاطر ۲۸ مورد نقض قواعد زیست محیطی اتحادیه اروپا برخورد کند

در کشور ایتالیا پسماند به عنوان ثروتی ملی محسوب می شود و این موضوع در بخش از قوانین مربوط به شهرداری های این کشور نیز به صراحت ذکر شده است.
از همین رو تمامی شهروندان در قبال پسماندها مسئول بوده و بایستی مدیریت شهرها را در استفاده بهینه از این ثروت یاری کنند. البته در این قبال البته شهرداری ها نیز دارای وظایفی هستند که از آن جمله می توان به: تامین تجهیزات نوین جمع آوری،اسنفاده از مخازن پسماند (به ازای هر ۳هزار نفر) و آموزش های صحیح دفع پسماند اشاره کرد. در کشور ایتالیا شهروندان موظف اند پسماندهای خود را چون سایر شهروندان اروپایی در روزهای وساعت های خاصی مقابل منازل خود قراردهند. پسماندها در ایتالیا فقط توسط خودروها جمع می شود که دارای کدهای شناسایی مورد تایید شهرداری آن شهر هستند.
در شهر میلان سال ۲۰۰۷ میلادی ۳۸۰ دستگاه از این خودرها فعالیت می کنند که تنها مسئول جمع آوری پسماند منازل ذخیره شده در خیابان های قبل تردد هستند.
بافت های تاریخی در این شهر دارای خودروی مخصوصی اند که تعداد آنها نزدیک به ۸۰ دستگاه است. در بخشی از بافت های تاریخی شهروندان باید پسماندهای خود را به جهت جلوگیری از تردد خودرو در آن بافت داخل مخازنی قرار دهند که شهرداری در اماکن خاصی تعبیه نموده است.
به طور متوسط برای جمع آوری هر تن پسماند در کشور ایتالیا سالیانه ۷۵ یورو هزینه می شود. بخشی از این هزینه از طریق کمک های دولتی و خرید کیسه های مخصوص پسماند (که تولید انحصاری آنها در دست شهرداری است) و یا قبوض خدمات شهری تامین می شود.                                           
در کشور ایتالیا شهرداری ها در قبال دریافت هزینه های جمع آوری پسماند موظف اند آموزش های مرتبط با کاهش تولید پسماند و همچنین بازیافت را از دوره های مهد کودک آغاز کنند. در این کلاس ها معمولا به کودکان آموزش داده می شود که چگونه از تولید پسماندهای بیشتر خوداری کرده یا حجم پسماند های خود را کاهش دهند.
همچنین به در رابطه با شیوه های ابتدایی بازیافت به کودکان آموزش داده شده وتفکیک را به عنوان یک اصل به آنها یاد می دهند. هر ساله از سوی وزارت کشور ایتالیا مسابقه ای دراین زمینه به صورت ملی برگزار می شود که برندگان آن مفتخر به دریافت کارت های شهروندی می شوند.
این کارت ها که در سه رنگ سبز، آبی و قرمز طراحی شده ضمن به همراه آوردن تخفیف های در خرید برخی کالاها،یک اعتبار فوق العاده را برای صاحب خود به ارمغان می آورد. به عنوان مثال یکی از نامزدهای انتخابات شهرداری بولونیا در سال ۲۰۰۴ از برنده شدن فرزند خود در این مسابقات به عنوان یک عنصر تبلیغاتی و نشانه داشتن برنامه برای مقوله پسماندها استفاده کرد.
البته این آموزش ها در تمام کشور ایتالیا یکسان نبوده و هر کدام از شهرها می توانند جزوات خود را با توجه به فرهنگ بومی تهیه و تدوین کنند. نمونه منتشر شده در بولونیا به دلیل ویژگی هایش از سوی سازمان یونسکو به عنوان یک شیوه «قابل تقدیر» معرفی شد.

مدیریت پسماند در دانمارک

هم اکنون چند دهه است که دولت دانمارک در پی سیاستهای زیست محیطی خود به زباله به عنوان یک منبع می‌نگرد.
در سال ۲۰۰۳ به طور میانگین هر دانمارکی ۵۵۹ کیلوگرم زباله داشته است که از پلاستیک و کاغذ تا بطری و باطری متفاوت بوده است. حدود ۱۰هزار دانمارکی در تجارت جمع آوری زباله فعالیت می‌کنند که حدود ۱/۰ درصد کل جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهد. تلاش سخت برای دستیابی به دانمارکی سبزتر باعث شده که این کشور به رکوردی جالب دست یابد.
آمار دولتی نشان می‌دهد در سال ۲۰۰۳، ۳۱ درصد زباله‌های خانگی بازیافت شده و ۶۲ درصد سوزانده شده است. ۶درصد باقیمانده نیز در زمین دفن شده است.
اگرچه میزان کل زباله‌های دانمارک به اندازه‌ای نیست تا این کشور به ایجاد مراکز بازیافت زباله بپردازد اما به ویژه زباله‌های پلاستیکی، زباله محصولات الکترونیکی باطریها و فلزات برای بازیافت به خارج این کشور فرستاده می‌شوند.
دولت همچنین در حال ترغیب صنایع به تولید محصولاتی است که زباله‌های کمتری را از خود به جای می‌گذارند تا میزان تولید زباله کشورش را محدود کند.

در کشوردانمارک حدود ۷۰۰شهرداری یا حکومت محلی فعالیت دارند که در عین انجام وظایف محوله مسئولیت جمع آوری پسماندهای شهری  را نیز بر عهده دارند. عموما سیاست های کلان این بخش در وزارت محیط زیست کشور دانمارک تدوین و جهت اجرا به شهرداری ها ابلاغ می شوند.
 این سیاست ها البته شامل جزییات نمی شود و تنها مسائل کلان به خصوص حوزه های سخت افزاری را در بر می گیرد. یکی از این موارد موضوع جمع آوری است که طبق مصوبه ای در جولای سال۱۹۹۳ به صورت کامل به انجمن های میان شهری واگذار شده ودر این میان شهری در کشور دانمارک به انجمن های نیمه دولتی – نیمه خصوصی گفته می شوند که معمولا اداره و راهبری مسائل را در حوزه های مشترک چند شهر برعهده دارند.
جمع آوری یا سیاست گذاری در زمینه پسماند ها یکی از مهمترین وظایف این انجمن ها است. هم اکنون این انجمن ها مسئولیت جمع آوری ۱۰ در صد از پسماند های شهری دانمارک را بر عهده داشته و روی جمع آوری باقیمانده پسماندها نظارت دقیق دارند. 
به صورت میانگین در کشور دانمارک روزانه ۳۸۰۰ تن پسماند تولید می شود که بخش اعظمی از این پسماندها خشک هستند. طبق دستور العمل ها در حال اجرا دربخش جمع اوری پسماندهای یمانکارن جمع آوری کنننده عموما از طریق منورت ۶ ساله انتخاب می شوند. 
البته این پیمانکاران پیش از شرکت در مناقصات باید تاییدیه فنی و زیست محیطی را از مراکز مختلف دریافت کرده و تجهیزات خود را به استانداردهای ارائه شده در جدول مناقصه نزدیک کنند. 
نکته جالب در برگزاری این منا قصات این است که برخورداری از تجهیزات مدرن و پیشرفته یا گواهینامه های بین المللی کیفیت از اهمیت بیشتری نسبت به قیمت ارایه شده برخواردار هستند. در کشور دانمارک اصل بر این است که به ازای هر ۵۰۰ کیلو گرم پسماند باید یک خودری مخصوص فعالیت کند. در این کشور پسماند های تمامی شهرها به صورت مکانیزه جمع آوری می شود. 
استاندااردهای سختی نیز در زمینه کار گذاری مخازن در فاصله بین ۱۰۰ تا ۱۲۰ متر وجود دارند. کارگذاری مخازن یکی از وظایف پیمانکاران به شمار می آید. البته این فاصله بنابر نقشه های حجم پسماند های تولید شده در مناطق مختلف قابل تغییر است که بین شهرداری ها و پیمانکاران بر سر آن توافق می شود. 
هم اکنون در شهر کپنهاگ بیش از ۳۷ هزار مخزن بزگ کا گذاری شده است.
برآورد می شود هزینه جمع آوری هر کیلو پسماند در دانمارک برابر با۵/۴ دلار باشد. (بر اساس برآورد سال۲۰۰۵ انجمن ها میان شهری). از دیگر قوانین موجود در کشور دانمارک این نکته است که پیمانکاران تنها وظیفه دارند پسماندهای مخازن بزرگ شهری که معمولا در مراکز پر رفت و آمد تعبیه شده را با هزینه های عمومی جمع آوری کنند.
 در این کشور پسماند های خانگی هر هفته دوبار ودر روزهای مشخص برای هر مرحله جمع آوری شده و به ازای هر کیلو از شهروندان هزینه های دریافت می شود. این هزینه ها که بنا بر متغیر های خاصی از قبیل پسماند تفکیک شده،یا مخلوط وخشک یا تر محاسبه می شود هر ماهه به وسیله قبوضی با نام خدمات شهری به شهروندان ارائه می شود. 
شهروندان همچنین باید پسمانده های خود را در کیسه های مخصوصی قرار دهند که روی آن نوع پسماند نوشته شده است. این کیسه که از مواد قابل بازیافت ساخته می شود به صورت رایگان و به مقدار مقدار مشخصی در اختیار شهروندان قرار می گیرد. هر گونه تخلفی از سوی شهروندان در این زمینه ها پس از گزارش پیمانکاران به شهرداری،در مراجع قضایی پیگیری می شود.

مدیریت پسماند در سوئد

در کشور سوئد به صورت میانگین هر شهروند یک ونیم کیلو پسماند در روز تولید می کند و هر خانواده به ازای هر کیلو پسماند تولیدی خود باید مبلغی معادل یک دلار را به متولیان جمع آوری پرداخت نماید.
این هزینه ها هر شش ماه یکبار و به وسیله برگه های مالیاتی به شهروندان اعلام می شود. هر خانواده می تواند حداکثر تا یک دوره می پرداخت صورتحساب خود را به عد موکول کند که در صورت تکراری برای بار اول ۳۰ درصد کل به عنوان جریمه دیر کرد به مبلغ افزوده شده و در مرحله دوم دادگاه وارد عمل می شود.
در این کشور ۲۵ شرکت پیمانکار با اخذ مجوزهای لازم در بخش جمع آوری پسماند های شهری فعال هستند که بزرگ ترین آنها یعنی شرکت WASTE CLINER  بیش از ۱۵۵ درصد جمع آوری را بر عهده دارد. این شرکت هم اکنون ۷۳ دستگاه خودروی حمل پسماند در اختیار دارد که این تعداد ۳۷ درصد خودروهای غعال در کشور سوئد است. 
در سوئد مالکیت مخازن کنار خیابان در اختیار شهرداری است و شهروندان به غیر از پسماند های با وزن کمتر از نیم کیلو را نمی توانند در آنها بی اندازند. این قانون البته بیشتر شامل مراکز تجاری و رستوران ها ومغازه هایی است که به دلیل برخورداری از تردد بالا، مخازن در حواشی آنها نصب شده است. در این کشور مغازه ها مسئول دفع و حمل پسماند های خود هستند و می توانند به این منظور از بین شرکت های مورد تایید شهرداری شرکت مورد نظر خود برای حمل پسماند ها را انتخاب کنند. این شرکت ها نیز با انتقال پسماندها به مرکز دفع پسماند در پایان هر ماه به شهرداری مالیات پرداخت می کنند. مرکز تجاری نیز از روشی مشابه مغازه ها پیروی می کنند با این تفاوت که آنها موظف هستند پسماند های خد را در مخازن بزرگی قرار داده و تنها هنگام توقف خودروی حمل پسماند در محل، آن را از مجتمع بیرون بیاورند. در کشور سوئد همچنین قوانین دشواری نیز برای مواجهه با مخازن خیابانی وجود دارد . این قوانین بیشتر به خاطر آمار بالایی است که در زمینه خسارت زدن به مخازن وجود دارد. شهرداری ها در این زمینه البته فرهنگ سازی های جالبی را نیز در معرض اجرا دارند.

مدیریت پسماند در آلمان

آلمانها خود را قهرمان محیط زیست جهان می‌دانند. البته شکی نیست که این بحث برای آنها بسیار مهم است. جداسازی زباله‌های خانگی امری بسیار مهم برای مردم آلمان است.
در هر آپارتمان معمولاً ۵ سطل برای ۵ نوع زباله وجود دارد که با رنگ‌های جداگانه مشخص شده‌اند. زرد برای بسته بندیها (مانند کارتون‌های قدیمی شیر)، آبی برای کاغذ و مقوای نازک، سطل‌های ویژه شیشه در سه قسمت شیشه های روشن، قهوه‌ای و سبز و یک سطل برای مواد غذایی و گیاهی و سرانجام یک سطل سیاه برای سایر زباله‌ها که مناسب برای افرادی هم هست که حوصله جداسازی زباله‌ها را ندارند. از لحاظ تئوری و قانونی همه آلمانیها ملزم به رساندن زباله‌های خاص مانند باطری و مواد شیمیایی به مراکز بازیافت هستند واگر کسی این کار را نکند مرتکب جرمی اداری شده که البته در عمل به ندرت در این مورد پیگیرد قانونی رخ می‌دهد.
بر اساس نظرسنجیها حدود ۹۰درصد آلمانیها باعلاقه شخصی به جداسازی زباله‌ها می‌پردازند.

مدیریت پسماند در سوئیس

سوئیس تجهیزات بازیافت زباله خود را به درستی مورد تمجید قرار می‌دهد. شیشه و کاغذ نمونه‌ای از زباله‌هایی هستند که به طور متوسط در سوئیس دور انداخته نمی شوند. در اکثر سوپرمارکتها سطل‌های مجزایی برای بطری‌هایی با شیشه سبز و قهوه‌ای وجود دارد. هر شهر این کشور به طور ماهانه به جمع آوری رایگان زباله‌های کاغذی می‌پردازد که تنها شامل روزنامه‌های قدیمی نمی‌شود و اکثر مردم همه اشیاء ساخته شد از مقوای نازک یا کاغذ را از پاکت غلات تا قبض‌های تلفن قدیمی را مورد بازیافت قرار می‌دهند.
در مورد زباله‌های سبز هر دو هفته یک بار همه‌ی گیاهان و روییدنیهای مربوط به باغچه یا باغ که دیگر مورد استفاده نبوده بیرون گذاشته شده و جمع آوری می‌شود.
آلومینیوم و حلبی به مخازن محلی منتقل شده باطریها به سوپرمارکتها بازگردانده می‌شوند و روغن‌های قدیمی یا سایر مواد شیمیایی در نقاط ویژه‌ای نگهداری می‌شود.
بطری‌های پلاستیکی رایج‌ترین محفظه نوشیدنی‌ها در سوئیس هستند که ۸۰ درصد آنها بازیافت می‌شوند که بسیار بیشتر از میانگین اروپا با ۲۰ تا ۴۰ درصد است.
اما حفظ محیط زیست تنها عامل ایجاد چرخه بازیافت در سوئیس نیست و برای این کار انگیزه مالی زیادی نیز وجود دارد. بازیافت رایگان است اما در اکثر نقاط سوئیس دور انداختن زباله هزینه دارد و هر کیسه زباله داری برچسبی است که هر برچسب دست کم یک یورو هزینه دارد.
همانطور که مشاهد شد در اروپا تنوع شیوه های جمع آوری وجود دارد و این کشورها با وجود عضویت در اتحادیه اروپا به شیوه ای جامع الشرایط برای اجرا در شرایط مختلف کشورهای عضو دست نیافته اند اما با این حال اخیرا در کمسیون بهداشت اتحادیه اروپا این موضوع مورد توافق همه اعضا قرار گرفته است که پیش از اجرای طرح های مختلف در زمینه جمع آوری و دفع پسماند ها به پرسش های زیر به دقت پاسخ دهند.
۱-مزیت و سهولت طرح جمع آوری پسماند برای مشارکت شهروندان در آن چیست؟
۲-نقش آموزش و طرح تشویق در ترغیب هرچه بیشتر مشارکت شهروندان در چه سطحی است؟
۳-اختیار شهروندان برای مشارکت در آن تا چه حد است؟
آقای جونز کارشناس کمیسیون بهداشت اروپا در این رابطه معتقد است: این سووالات در واقع پذیرش رسمی این نکته بوده که به مقوله ای چون جمع آوری پسماند نمی توان به صورت مکانیکی برخورد کرد. به عبارتی ما نمی توانیم برای جمع آوری پسماندهای همه مناطق یک نسخه واحد را تجویز کنیم اما می توان اصول اولیه برنامه ریزی برای یکسیستم را تا بالاترین سطح یکسان کرد.
از همین رو در اروپا بسیاری از مدیریت های پسماند هم اکنون به دنبال راهی هستند تا مردم را تشویق کنند پسماندهای خود را بطور جداگانه جمع آوری کنند. این موضوع به خصوص به جهت کاهش هزینه های جمع آوری و دفع پسماندها در کشورهای با سرانه بالای تولید بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
یکی از این کشورها ایتالیا است که وزارت محیط زیست آن در سال ۲۰۰۰ با گذراندن طرحی در مجلس موفق شد شهرداری های شمال این کشور را به اجرای طرح جداسازی از مبدا ملزم نماید.بر اساس این طرح ابتدا و به مدت سه ماه شهرداری ها مبادرات به تبلیات گسترده گسترده ای در زمینه فواید جداسازی و صرفه جویی های حاصله را کردند.
در این راستا از ۱۲۰۰ نیروی داوطلب کمک گرفته شده که با پوشیدن کاورهای سبز رنگی با شعار «از پسماندهای خود پول در بیاورید» آموزش خانه به خانه را آغاز کردند.در این آموزش ها به خانواده ها بولتن هایی داده می شد که در آن به زبانی ساده در رابطه با طرح در دست اجرا، توضیحاتتی داده می شد.
در مرحله بعد همین افراد مخازن کوچکی را به عنوان هدیه به خانواده ها داده و تز آنها می خواستند حتی برای یک بار هم که شده توصیه های آن را در زمینه جداسازی اجرا کنند. همزمان با این رویدادها شهرداری ها نیز اعلام کردند که در بهای خدمات شهروندانی که پسماندهای قابل بازیافت خود را در خانه جدا کرده و تحویل بدهند، کاهش خواهند داد.
همانگونه که اشاره شد همزمان با این اقدامات شهرداری نسبت به توزیع ۳۹ هزار مخزن ۱۲ لیتری سبز رنگ اقدام وبه منظور آنها نیز با یک پیمانکار بخش خصوصی قرارداد امضا کرد. وظیفه این پیمانکار استفاده از خودروهایی بود که ضمن استفاده از تکنولوژی روز قابلیت توزین در محل را نیز داشته باشند.
این اقدام از آن رو ضروری اعلام شد که شهرداری با توزین پسماندهای تفکیک شده شهروندان که در روزهای دوشنبه جمع آوری می شد به ازای هر ۱۰ کیلو یک یورو از بهای خدمات شهروندان کم می کرد. در این برنامه شهروندان از دو جهت سود می کردند هم در بهای پرداختی بابت پسماند هایشان به سبب جداسازی صرفه جوی می شد و هم بابت پسماندهای جداسازی شده خود تسهیلات دریافت می کردند.
هم اینکه این امر باعث استقبال گسترده از طرح یا به قول شهرداری شهر«نهضت تفکیک کاهش پسماند» شد. آنچنان که بنا بر آخرین گزارش کمسیون بهداشت اتحادیه اروپا در بسیاری از شهرهای ایتالیا میزان رشد این فرهنگ به بیش از ۵۰ درصد رسیده است.در شهر برازیکا بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۶ این میزان از ۱۸ درصد به ۶۲ درصد افزایش یافته است و هزینه جمع آوری حتی تا ۴۰ درصد برای شهرداری کاهش یافت.
جداول مقایسه ای هزینه جمع آوری پسماند ها قبل و بعد از اجرای طرح را در شهر برازیکا در ادامه مشاهده می کنید همانگونه که پیش تر اعلام شد در زمینه هزینه ها بیشتر کارشناسان شهرهای مختلف متفق القول بودند که هزینه جمع آوری اجزاء پسماند در یک منطقه خاص بستگی دارد به اینکه:
۱- چطور این مواد در حال جمع آوری هستند؟
۲- اجزای تشکیل دهنده پسماند شامل چه موادی است؟
۳- حجم نسبی مواد مختلف در روش جمع آوری چگونه است؟
این پرسش ها بر خلاف ظاهر ساده در صورت تجزیه و تحلیل درست می توانند کمک قابل ملاحظه ای به تهیه یک برداشت کلی از هزینه های مختلف جمع آوری و نحوه برخورد با پسماند در کشور های عضو اتحادیه بکنند.